|
2.
W
dniu 20.11.2013 otrzymaliśmy odpowiedź MEN na zgłoszony
przez nas protest.
(...) Odnosząc się do kwestii ograniczenia
środków na doskonalenie zawodowe nauczycieli uprzejmie
wyjaśniamy, że przepisy art. 70a ust. 1 ustawy z dnia 26
stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. Nr
97, poz. 674, z późn. zm.) nie uległy zmianie. W myśl
ww. przepisów środki na doskonalenie zawodowe
nauczycieli są wyodrębnianie w budżetach organów
prowadzących szkoły w wysokości 1% planowanych rocznych
środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe
nauczycieli. Jednocześnie w projekcie ustawy o
zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy
budżetowej zaproponowano przepis - który ma
obowiązywać w roku budżetowym 2014 r. - że środki
wyodrębniane w budżecie organów prowadzących mogą być
wyodrębnianie w wysokości do 1 % planowanych rocznych
środków na wynagrodzenia osobowe nauczycieli, ale nie
niższej niż 0,5%. Wprowadzony przepis nie ogranicza
wysokości wyodrębnianych środków a jedynie daje
możliwość dostosowania środków wyodrębnianych w
budżetach organów prowadzących do rzeczywistych potrzeb
nauczycieli.
Dostosowanie oferty doskonalenia zawodowego nauczycieli
do rzeczywistych potrzeb szkół jest podstawowym celem
wprowadzonych od 2013 r. zmian w systemie doskonalenia
nauczycieli. Zmodernizowany system doskonalenia
nauczycieli zakłada konieczność powiązania
systemu doskonalenia nauczycieli z systemem wspomagania
szkół i placówek tak, aby kierowane do nauczycieli
doskonalenie zawodowe pomogło im rozwiązywać problemy
zaistniałe w danym środowisku szkolnym. Podstawą systemu
wspomagania musi być ścisła współpraca placówek
doskonalenia nauczycieli, poradni
psychologiczno-pedagogicznych oraz bibliotek
pedagogicznych przy realizacji działań związanych z
pomocą szkołom i placówkom. W procesie wspomagania
powinno się uwzględniać wnioski z nadzoru pedagogicznego
oraz wyniki egzaminów zewnętrznych. Zakres wspomagania
powinien wynikać z analizy indywidualnej sytuacji szkoły
i odpowiadać na jej specyficzne potrzeby,
a punktem wyjścia wszelkich działań powinna być rzetelna
diagnoza potrzeb. Założenia systemu wspomagania szkół
zostały wprowadzone rozporządzeniami Ministra Edukacji
Narodowej:
-
z dnia 26 października 2012 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie placówek doskonalenia
nauczycieli (Dz. U. poz. 1196),
-
z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych
zasad działania publicznych poradni
psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych
poradni specjalistycznych (Dz. U. poz. 199),
-
z dnia 28 lutego 2013 r. roku w sprawie
szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek
pedagogicznych (Dz. U. poz. 369).
Ponadto należy zauważyć, że MEN realizuje
wiele działań na rzecz doskonalenia zawodowego
nauczycieli ze środków współfinansowanych
z budżetu UE w ramach Priorytet III Wysoka jakość
oświaty. W latach
2009-2011 na działania związane z doskonaleniem
nauczycieli wydatkowano kwotę 75 070 tys. zł. W roku
2012 projekty te były kontynuowane na kwotę 94 000 tys.
zł. Dalsze działania w tym zakresie są przewidziane do
realizacji, aż do 2015 r.
Działania MEN współfinansowane ze środków
Europejskiego Funduszu Społecznego dotyczą modernizacji
różnych obszarów w systemie oświaty
i obejmują znaczące komponenty doskonalenia nauczycieli,
w tym przygotowanie do wprowadzanych zmian, tj, np.:
1)
Projekty konkursowe realizowane
przez
samorządy powiatowe
w ramach Działania 3.5 „Kompleksowe
wspomaganie rozwoju szkół".
Celem projektów powiatowych
jest pilotaż nowego modelu systemu doskonalenia
i zewnętrznego wspomagania pracy szkoły. Pilotaż ten ma
pozwolić na praktyczne sprawdzenie założeń wypracowanych
w ramach projektu systemowego pn. System doskonalenia
nauczycieli oparty
na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół.
Najważniejszym zadaniem realizowanym w ramach projektów
jest przeprowadzenie wspomagania w wybranych przez
szkoły i przedszkola zakresach.
W ramach projektów realizowane jest również zadanie
polegające na prowadzeniu dla nauczycieli sieci
współpracy i samokształcenia. Każda szkoła i przedszkole
przystępujące do projektu będzie mogła wybrać dwie
oferty doskonalenia i dwie sieci współpracy i
samokształcenia (oraz dwie dowolne sieci), spośród 24
ofert doskonalenia i 20 ofert sieci wypracowanych w
ramach projektu „System doskonalenia nauczycieli
oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół”.
W projekcie mogą brać udział szkoły i przedszkola, które
wyrażą gotowość realizacji powyższych zadań. Konkurs
został ogłoszony 5 lipca 2012 r. Dotychczas wybrano 153
projekty. Do dnia 6 listopada br. podpisano 120 umów
na łączną wartość 154 mln zł, ale nabór wniosków trwa,
ponieważ suma przewidziana do rozdysponowania w
konkursie wynosi 212 mln zł. Dzięki nowym rozwiązaniom
przedszkola i szkoły uczestniczące w projektach zostaną
objęte wspomaganiem w zakresie wynikającym z ich potrzeb
oraz powstaną sieci skupiające nauczycieli z różnych
szkół określonego typu
i rodzaju placówek. Pierwszych 7 powiatów rozpoczęło
testowanie nowego systemu doskonalenia w roku szkolnym
2012/2013 - przeprowadzono je
w 273 szkołach i 37 przedszkolach, a wsparciem objęto
4442 nauczycieli. Kolejne projekty wdrożeniowe w 144
powiatach rozpoczęły się we wrześniu 2013 r. - wsparciem
zostanie objętych 89.542 nauczycieli w 4748 szkołach
i 768 przedszkolach. Docelowo wsparciem ma być objętych
5440 szkół i 400 przedszkoli. Ponadto, w ramach projektu
„System doskonalenia nauczycieli oparty na
ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół”
przeprowadzono szkolenia
dla dyrektorów szkół i przedszkoli z zakresu
zmodernizowanego systemu doskonalenia dla dyrektorów
szkół
i przedszkoli - w 2-dniowych szkoleniach udział wzięło 5
350 dyrektorów szkół i przedszkoli. Do końca 2014 r.
przeszkolonych zostanie 7300 osób.
2)
Projekty systemowe
„Wdrożenie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół” (projekt był
realizowany w okresie: luty 2009 – marzec 2010 r.) oraz
„Wdrożenie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół ze szczególnym
uwzględnieniem II i IV etapu edukacyjnego” (marzec
2010 r. – grudzień 2012), których celem była poprawa
jakości kształcenia poprzez przygotowanie dyrektorów
szkół i nauczycieli do wprowadzenia zmian programowych i
organizacyjnych w kształceniu ogólnym. W 2009 r.
zorganizowane zostały w całym kraju spotkania
informacyjne z radami pedagogicznymi szkół podstawowych
i gimnazjów na temat założeń reformy programowej. W
latach 2010 - 2012, w ramach drugiego z ww. projektów
systemowych dedykowanych wdrażaniu zmian programowych,
przeprowadzono szereg działań wspierających dyrektorów
szkół
i nauczycieli w przygotowaniu się do zmiany i wdrażaniu
zmian (rezultaty tych projektów to w szczególności: 1110
uczestników spotkań szkoleniowo-konsultacyjnych
dotyczących ramowych i szkolnych planów nauczania; 4
publikacje wspierające wprowadzanie zmian
organizacyjnych dedykowane: dyrektorom szkół
podstawowych, dyrektorom gimnazjów, dyrektorom liceów,
organom prowadzącym; 1300 uczestników szkoleń
warsztatowych dotyczących znajomości i stosowania prawa
oświatowego, tworzenia programów nauczania i pracy
metodą projektu edukacyjnego; udostępnienie 98
modelowych programów nauczania i programów wychowania
przedszkolnego). Od 2013 r. prowadzone są również
szkolenia dla nauczycieli z zakresu wykorzystywania TIK
w edukacji, z zakresu oceniania kształtującego oraz
monitorowania realizacji podstawy programowej. Do 2015
r. planowane jest przeszkolenie w tym zakresie ponad 22
tys. nauczycieli.
3)
Projekty systemowe:
„Doskonalenie podstaw programowych kluczem do
modernizacji kształcenia zawodowego”, „Opracowanie
modelu poradnictwa zawodowego oraz internetowego systemu
informacji edukacyjno-zawodowej”, „System
wsparcia szkół i placówek oświatowych wdrażających
modułowe programy kształcenia zawodowego” oraz
„Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru”,
których celem jest poprawa jakości kształcenia poprzez
przygotowanie dyrektorów szkół i nauczycieli do
wprowadzenia zmian programowych i organizacyjnych w
kształceniu zawodowym. W ramach tych projektów
realizowano szkolenia dla nauczycieli i przygotowywano
materiały, w tym przykładowe szkolne plany oraz programy
nauczania dla 193 zawodów z klasyfikacji zawodów
szkolnictwa zawodowego – zarówno w układzie
przedmiotowym, jak
i modułowym, 7 poradniki dotyczących kształcenia
zawodowego i korelacji ich z kształceniem ogólnym,
szkolnych planów i programów nauczania dla zawodów,
egzaminów zawodowych, współpracy szkół zawodowych
z pracodawcami. Ogłoszono również konkurs na opracowanie
narzędzi dla uczniów, doradców zawodowych i rodziców w
formie: przewodników, poradników, podręczników, filmów,
scenariuszy zajęć, umożliwiających diagnozowanie uczniów
ze wszystkich grup wiekowych (narzędzia te są
dostępne na portalu Scholaris). Ponadto, w ramach
konkursu pn.: Opracowanie i pilotażowe wdrożenie
programów doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach
dla nauczycieli kształcenia zawodowego” nauczyciele
kierowani są na stażach w przedsiębiorstwach.
Celem tych działań jest podnoszenie kwalifikacji
czynnych zawodowo nauczycieli przedmiotów zawodowych
i instruktorów praktycznej nauki. Do końca 2015 roku
w stażach ma uczestniczyć ponad 20 tys. nauczycieli.
4)
Projekt systemowy „Program
wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego
i oceny jakości pracy szkoły”, w ramach którego
zorganizowano szkolenia dla 20 tys. dyrektorów szkół i
placówek w zakresie nadzoru pedagogicznego ze
szczególnym uwzględnieniem ewaluacji wewnętrznej,
szkolenia dla 3 tys. nauczycieli „badaczy” wspierających
dyrektorów w prowadzeniu ewaluacji wewnętrznej,
zorganizowano 3 międzynarodowe i 227 krajowe konferencje
szkoleniowe na temat nowych rozwiązań w nadzorze
pedagogicznym.
Projekty w zakresie
doskonalenia nauczycieli współfinansowane ze środków
Europejskiego Funduszu Społecznego realizują również
poszczególne województwa. W ramach Priorytetu IX
PO KL, wdrażanego regionalnie, realizowane jest
Działanie 9.4 Wysoko Wykwalifikowane Kadry Systemu
Oświaty, celem którego jest dostosowanie kwalifikacji
nauczycieli, instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz
kadr administracyjnych instytucji systemu oświaty do
wymogów związanych ze strategicznymi kierunkami rozwoju
regionów, zmianą kierunków kształcenia, zapotrzebowaniem
na nowe kwalifikacje oraz zmieniającą się sytuacją
demograficzną w systemie oświaty. W ramach tych
projektów organizowane są:
-
studia podyplomowe, kursy kwalifikacyjne i
doskonalące oraz inne formy podwyższania
kwalifikacji dla nauczycieli w zakresie zgodnym z
lokalną i regionalną polityką edukacyjną (w tym
przygotowanie do nauczania drugiego przedmiotu lub
rodzaju prowadzonych zajęć);
-
studia podyplomowe, kursy i szkolenia oraz inne
formy podwyższania kwalifikacji pracowników placówek
kształcenia ustawicznego, praktycznego
i doskonalenia zawodowego oraz instruktorów
praktycznej nauki zawodu;
-
studia wyższe oraz kursy kwalifikacyjne dla
nauczycieli zainteresowanych podwyższeniem lub
uzupełnieniem posiadanego wykształcenia;
-
studia podyplomowe i kursy doskonalące dla
nauczycieli i pracowników administracji oświatowej w
zakresie organizacji, zarządzania, finansowania oraz
monitoringu działalności oświatowej;
-
programy przekwalifikowania nauczycieli szkolnych w
związku ze zmieniającą się sytuacją demograficzną w
kierunku kształcenia ustawicznego (osób dorosłych).
Zgodnie z Szczegółowym Opisem Priorytetów PO
KL z dnia 1 lipca 2013 r. na realizację Działania 9.4
Wysoko wykwalifikowane kadry oświaty przewidziano
124 738 813 Euro, do dna 31 października 20123 roku
Instytucje Pośredniczące w regionach podpisały 817 umów
na wartość 488 310 173,75 zł. (...)
|
