W obliczu narastających napięć geopolitycznych i realnych zagrożeń bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa, mamy obowiązek wyrażenia stanowiska dotyczącego roli i potrzeb oświaty w systemie ochrony ludności cywilnej, w tym dzieci i młodzieży. Aktualny brak przygotowań naraża społeczności lokalne na chaos i bezradność wobec sytuacji zagrożenia, co może zaowocować kryzysem humanitarnym i brakiem dostępu uczniów do edukacji.

 

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. 2024 poz. 248 z późn. zm.), ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. 2023 poz. 122 z późn. zm.) i inn., szkoły i placówki oświatowe mają obowiązek przygotowania się do działań w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa państwa, w tym wojny lub innego stanu nadzwyczajnego. Jednak oceniamy, że szkoły i placówki oświatowe nie dysponują ani wystarczającymi zasobami, ani kompetencjami, by samodzielnie realizować te zadania w sposób adekwatny do realnych zagrożeń.

 

W związku z tym apelujemy o:

 

1. Przygotowanie aktualnego ogólnokrajowego planu działania dla szkół na czas wojny i kryzysu:

• Jasne wytyczne dotyczące procedur ewakuacji, schronienia i opieki nad uczniami.i>

  Centralnie opracowane scenariusze ćwiczeń i wzory dokumentów operacyjnych.

• Ustalenie zasad komunikacji między szkołami a służbami państwowymi w sytuacjach zagrożenia.

• Wprowadzenie szkoleń dla dyrektorów szkół i koordynatorów ds. bezpieczeństwa z zakresu zarządzania kryzysowego, ochrony ludności, z udziałem wojska, policji, straży pożarnej i służb medycznych, uwzględniającego realne scenariusze kryzysowe, nie tylko teoretyczne podstawy.

2. Wyposażenie szkół w niezbędne zasoby infrastrukturalne i techniczne. Obejmuje to m.in.:

• Zapasowe źródła energii i łączności, systemy ostrzegania.o:p>

• Miejsca schronienia przystosowane do potrzeb dzieci i młodzieży.

• Zapasowe środki medyczne, żywność, woda i artykuły higieniczne.

3. Wsparcie działań humanitarnych, opiekę psychologiczną i medyczną. M. in.:

• Sieć mobilnych zespołów interwencji kryzysowej i psychologów.

• System pomocy dla rodzin uczniów w kryzysie (ewakuacji, utraty domów i inn.)

• Przygotowanie infrastruktury oświatowej na potrzeby planowanych działań ratunkowych, pomocowych lub ewakuacyjnych.

• Współpraca z organizacjami pozarządowymi i służbami ratunkowymi w zakresie dystrybucji pomocy.

4. Zabezpieczenie ciągłości działania edukacji polskich uczniów w tym:

• Zapewnienie możliwości kontynuacji nauki w trybie awaryjnym (zdalnie lub w innych lokalizacjach, także na emigracji).

• Ochrona dokumentacji szkoły oraz danych osobowych uczniów i pracowników.

5. Nadrobienie zaniedbań w sprawie centralnej platformy edukacyjnej, mogącej zapewnić ciągłość edukacji dla uczniów relokowanych z terenów zagrożonych.

 

W sytuacjach nadzwyczajnych szkoły stają się często jedynym bezpiecznym miejscem dla uczniów oraz wszystkich członków lokalnych społeczności. Konieczne jest, abyśmy jako oświata nie byli pozostawieni wobec tych zadań sami sobie..

 

Zwracamy się z apelem o podjęcie skoordynowanych rządowych działań legislacyjnych, finansowych i organizacyjnych, które realnie wesprą szkoły w przygotowaniu do funkcjonowania w warunkach kryzysowych i wojennych.

 

Z poważaniem: Zarząd Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty (OSKKO).