|
Szanowni Państwo
Dyrektorzy i Nauczyciele przedszkoli i gimnazjów,
Podejmujecie właśnie pierwsze działania związane z organizacją udzielania swoim
uczniom pomocy na podstawie pakietu przepisów dotyczących udzielania i
organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Naturalne jest, że nowe
rozwiązania wymagają pewnego dodatkowego wysiłku, a w trakcie ich wdrażania mogą
pojawić się różne wątpliwości co do właściwej interpretacji i stosowania
przepisów.
Ministerstwo Edukacji Narodowej będzie zbierać informacje o ewentualnych
trudnościach związanych ze stosowaniem tych przepisów.
Jakiemu uczniowi możemy lub powinniśmy udzielać dodatkowej pomocy?
Przede wszystkim - zanim zaczniemy planować i organizować działania przewidziane
w przepisach - trzeba ocenić czy i którzy uczniowie wymagają dodatkowej pomocy.
Może ona być potrzebna m.in. dlatego, że uczeń:
- ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
- ma dysleksję rozwojową,
- właśnie wrócił z dłuższego pobytu za granicą i nie jest w stanie samodzielnie
uzupełnić różnic programowych,
- wyróżnia się szczególnymi uzdolnieniami, wymagającymi odpowiedniego
rozwijania,
- ma problemy w nauce, a jego rodzina nie jest w stanie mu pomóc,
- znajduje się w szczególnej sytuacji, która wymaga pomocy ze strony szkoły.
Co planujemy dla ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego?
Dla uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego (ze względu na
niepełnosprawność, niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem
społecznym) należy przygotować indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET).
Programy takie, nazywane dotychczas indywidualnymi programami edukacyjnymi, były
opracowywane dla uczniów oddziałów specjalnych i integracyjnych (programy te
powinny być odpowiednio dostosowane i kontynuowane). Teraz takie same zasady
zaczną obowiązywać wobec uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia
specjalnego uczęszczających do oddziałów ogólnodostępnych - dla nich także
trzeba przygotować takie programy.
Jeśli uczeń z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego znajduje się w
oddziale, w którym dotychczas nie planowaliśmy dla niego odpowiedniej pomocy,
wówczas do współpracy z zespołem nauczycieli prowadzących zajęcia z uczniem
warto zaprosić specjalistę z opiekującej się szkołą poradni
psychologiczno-pedagogicznej. Pomoże on zrealizować to nowe zadanie i będzie
mógł włączyć się w planowanie i organizowanie pomocy uczniowi. W takim wypadku
nauczycielom absolutnie niezbędna będzie pomoc odpowiednich specjalistów.
Dlaczego i którym uczniom zakładamy karty indywidualnych potrzeb?
Kart indywidualnych potrzeb nie zakłada się uczniom z orzeczeniem o potrzebie
kształcenia specjalnego - udziela się im pomocy zgodnie z opracowanym
indywidualnym programem edukacyjno-terapeutycznym (IPET). Dla tych uczniów
powinny być zaplanowane dodatkowe działania realizowane przez odpowiednio
przygotowanych specjalistów. Właśnie dlatego organ prowadzący szkołę na
kształcenie takich uczniów otrzymuje większe środki niż na kształcenie
pozostałych.
Nowy obowiązek to założenie karty indywidualnych potrzeb dla ucznia bez
orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, któremu chcemy zaoferować
dodatkowe działania czy zajęcia. Karty te mają między innymi pomóc dyrektorowi w
planowaniu wykorzystywania godzin wynikających z art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy -
Karta Nauczyciela, zgodnie z faktycznymi potrzebami uczniów. Chodzi o to, żeby
zacząć od analizy potrzeb uczniów, a następnie proponować zajęcia rzeczywiście
im potrzebne.
Jednocześnie warto zwrócić uwagę na to, że przepisy określają tylko górne
granice liczebności grup, w których uczniom może być udzielana pomoc. Różnią się
one w zależności od rodzaju tej pomocy. Na przykład zajęcia wyrównawcze lub
rozwijające uzdolnienia powinny być prowadzone w grupach liczących do 8 uczniów,
zaś logopedyczne - w grupach do 4 uczniów. Nie jest ustalona dolna granica
liczebności grup - jeśli więc w szkole jest tylko jeden uczeń o określonego
rodzaju potrzebach, można mu udzielać pomocy również indywidualnie.
Jak - możliwie najprościej - zorganizować uczniom pomoc
psychologiczno-pedagogiczną?
1. Organizacja pracy zespołu
W odniesieniu do pracy zespołu nauczycieli warto wykorzystać funkcjonujące w
szkole mechanizmy. Zespoły nauczycieli uczących w poszczególnych klasach czy
grupach wychowawczych często już istnieją w szkołach i placówkach, współpracując
przy wykonywaniu różnorodnych zadań na rzecz uczniów z określonej klasy lub
grupy wychowawczej. W takiej sytuacji zorganizowanie pracy zespołów, o których
mówią przepisy dotyczące udzielania i organizacji pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, nie powinno nastręczać trudności.
2. Plan działań wspierających
Zespół nauczycieli i specjalistów ustala plan działań wspierających. Projekt
takiego planu może przygotować, na przykład, nauczyciel lub specjalista wskazany
przez zespół. Konstrukcja takiego planu nie odbiega w zasadniczy sposób od
funkcjonujących już dzisiaj planów pracy opracowywanych na potrzeby zajęć
rozwijających zainteresowania uczniów, zajęć specjalistycznych czy też
dydaktyczno-wyrównawczych. Plan może być opracowany dla grupy uczniów, którzy ze
względu na jednorodne potrzeby będą uczęszczać na te same zajęcia.
3. Informowanie rodziców
Organizując pomoc psychologiczno-pedagogiczną trzeba pamiętać o obowiązku
informowaniu rodziców uczniów o spotkaniach i ustaleniach dotyczących ich
dzieci.
Zachęcam Państwa do przyjmowania takich form i sposobów realizacji przepisów
dotyczących udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej, aby
wykorzystać i włączyć do Waszych działań już istniejące w szkole rozwiązania w
tym zakresie.
Życzę Państwu powodzenia w realizacji nowych zadań i satysfakcji z efektów
pomocy udzielanej uczniom.
Katarzyna Hall
Minister Edukacji Narodowej
|